De handdruk bij de grensovergang naar Kazachstan was de eerste van velen. Het zit hier in de cultuur om iedereen in dezelfde ruimte even vlug de hand te schudden, waar ik achter kwam toen ik na de grens een motorverzekering probeerde te regelen. Het was een komen en gaan van mensen in de kantoortjes en ik heb zeker 20 handen geschud in het kwartiertje dat ik daar was.

Van Rusland naar Kazachstan is een grote overgang. Het eerste dat opvalt is het veranderde uiterlijk van de mensen: etnisch is de bevolking van Noord-Kazachstan een mix van Turkische en Mongoolse achtergrond, waarbij het Mongoolse duidelijk de boventoon voert. Bijzonder om de mensen letterlijk te zien veranderen tijdens deze reis. Cultureel was ik in een warm bad beland: auto’s die even naast je komen rijden om te zwaaien en bij elke stop een hoop praatjes, handen schudden en foto’s met Dragan.

Bij mijn laatste pauze trof ik een vriendelijk gezin dat me voorzag van eten en een oneindige aanwas van koffie en thee, gevolgd door het ondertussen al bijna standaard geworden rondje foto’s. Hier heb ik mijn eerste faux pas van Kazachstan begaan. Met het handen schudden was me al opgevallen dat het uitsluitend gaat om mannen onderling, maar bij het maken van de foto’s stond ik daar even niet bij stil en legde ik uit gewoonte ook mijn arm om één van de vrouwen. Daar werd licht geschokt op gereageerd en hoewel het geen verder probleem was, was duidelijk dat fysiek contact met vrouwen niet de bedoeling was. Les geleerd.

Het maaltje was aardig uitgelopen en voor ik het wist zag ik in de verte de zon ondergaan. Verrek, ik had nog 150 km te gaan tot Atyrau, mijn eindpunt van die dag. Ik rij liever niet in het donker, maar de wegen waren tot zover gloednieuw en kaarsrecht en ik maakte me dus niet direct zorgen. Zo’n 20 km voor Atyrau veranderde de situatie radicaal toen de weg transformeerde tot obstakelparcours. Spreken van een “weg” is hier ook niet van toepassing, want dat impliceert toch altijd nog enige egaliteit en daar was hier absoluut geen sprake van. Ergens rond de Russische revolutie zal hier asfalt zijn neergelegd, maar dat hadden ze beter niet kunnen doen. Wat er nu lag, was meer archeologie dan infrastructuur. De hele handel was vergaan tot losse brokken, die het alleen maar lastiger maakten om tussen de diepe gaten heen te zigzaggen. Ik zweer het, rijden op de maan zou makkelijker zijn geweest.

Uiteindelijk heb ik, net als de meest andere bestuurders, mezelf door het zand aan de zijkant van de weg heen gevochten. In het daglicht is dat al geen pretje, maar in het donker is dat op het randje van onmogelijk. Nou maakte het uiteindelijk denk ik weinig uit, want in de stofwolken zag ik toch niet verder dan mijn koplamp. Compleet uitgeput en met longen vol zand kwam ik diep in de nacht aan in Atyrau. Ik kon niet anders dan direct, zonder me om te kleden, op het bed in slaap te vallen.

Met deze vuurdoop was ik begonnen aan een tocht van maarliefst 3000 km door de steppes van Kazachstan. Het eerste deel voert langs olievelden en de bijhorende zielloze industriesteden. Olie hebben ze duidelijk zat van, want met een benzineprijs rond de 30 cent per liter is het ongeveer even duur als water in de supermarkt. Dat een de hele regio vervolgens foeilelijk is, is de prijs die je dan betaalt, denk ik.

Het rijden door de eindeloze leegte is toch vooral erg saai. Het eerste uurtje is heel romantisch en voel je je Lucky Luck, maar daarna is de realiteit dat je uren achterelkaar in oncomfortabele houding in de hitte naar hetzelfde uitzicht zit te staren. Je kan maar beter goede vrienden met jezelf zijn op deze wegen. Toch heeft het zijn momenten. Af en toe werd ik getrakteerd op werkelijk waar gigantische roofvogels of een kudde kamelen en was ik weer een tijdje blij.

Omdat dit buiten Iran de enige route is tussen Europa en Azië, kom je daadwerkelijk nog wel eens andere reizigers tegen. Zo heb ik het grootste deel van de derde dag gereden met twee Oostenrijkers. Gevalletje right bike right way, op grote KTM adventures en met outfits die, geen grap, meer kosten dan mijn motor. Ze spraken overigens wonderlijk genoeg geen Engels. Vind ik toch bijzonder als je op wereldreis bent en iets waarvan ik dacht dat was voorbehouden voor de Fransen en Spanjaarden van deze wereld. Maar toen ik d’r langer over nadacht: hoe veel heeft Engels me nou eigenlijk geholpen sinds ik Georgië voorbij ben? Niet veel.

Sommige nachten heb ik in de steppe geslapen. Op een avond zat ik aan een meertje m’n pauperpasta in elkaar te draaien toen ik me ineens helemaal de pleuris schrok van een gigantisch kabaal achter me. Ik draaide me om en zag een kudde paarden vlak achter me over de heuvel voorbij stuiven. Waar ze in hemelsnaam met zoveel haast heen moesten was mij een raadsel, maar met de ondergaande zon op de achtergrond was het misschien wel één van de mooiste beelden die ik ooit in mijn leven heb gezien.

Die nacht sliep ik fantastisch, tot ik rond 7u wakker werd van het geluid van een tweetakt motor. Wat verdwaasd kwam ik omhoog en keek ik recht in de ogen van een herder met een kudde schapen. We maakten een provisorisch praatje en ik probeerde wat van de gastvrijheid terug te geven door mijn ontbijt met hem te delen.. Het was me te kort na het ontwaken om met Google Translate aan de slag te gaan, dus we hebben vooral een beetje samen naar zijn schapen zitten kijken. Gelukkig spraken we allebei vloeiend stilzwijgen.

Zo begon mijn eerste week in Kazachstan: lange dagen alleen op de motor, korte ontmoetingen onderweg en af en toe een nacht onder de eindeloze sterrenhemel. Leeg, stoffig, maar ook met verassend mooie momenten.